Jak zlikwidować przebarwienia na twarzy
Przebarwienia skóry to częsty problem o podłożu dermatologicznym, który dotyka ok 35% kobiet po 30 roku życia i aż 90% kobiet po 50 roku życia. Jest to problem natury estetycznej, najczęściej pojawiający się wraz z procesem starzenia się skóry. Przyczyn powstawania przebarwień może być wiele, a do najczęstszych należą czynniki mechaniczne, fizyczne, chemiczne, stany zapalne, przyjmowane leki czy zaburzenia hormonalne.
Spis treści
Rodzaje przebarwień skórnych
Nasza skóra stanowi zewnętrzną warstwę ochronną przed czynnikami mechanicznymi, fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi. Zawarty w niej barwnik – melanina- odpowiada za ochronę przed promieniowaniem ultrafioletowym, nadaje kolor skórze, włosom i tęczówce oka. Najwięcej komórek produkujących melaninę – melanocytów- znajduje się w warstwie podstawnej naskórka oraz w pewnej ilości w skórze właściwej. Przebarwienia skóry dzielimy na trzy grupy:
• naskórkowe powstają w naskórku w wyniku nagromadzenia nadmiernej ilości melaniny lub jej nadmiernej nadprodukcji. Są to najbardziej powierzchowne przebarwienia skóry
• skórne w tego rodzaju przebarwieniach melanina zlokalizowana jest w warstwie brodawkowatej skóry właściwej, są to przebarwienia głębokie.
• mieszane to takie przebarwienie, w których barwnik znajduje się w naskórku i skórze właściwej.
Melanina syntetyzowana jest w melanosomach będącymi ziarnistościami, organellami, melanocytów. Melanocyty wytwarzają dwa rodzaje melaniny: brązowo- czarną eumelaninę i czerwono-żółtą feomelaninę. Proces powstawania melaniny nosi nazwę melanogeneza, a główną rolę w tym procesie odgrywa enzym tyrozynaza. Proces powstawania melaniny to szereg reakcji biochemicznych. Prekursorem melaniny jest L-tyrozyna przekształcana przez tyrozynazę w 3,4-dihydroksyfenyloalaninę. Ta następnie jest przekształcana w dopachinon a ten w melaniny. Proces melanogenezy jest inicjowany promieniowaniem słonecznym. Regulowany jest przez melanotropinę lub/i adrenokortykotropiny, witaminy A, B, C i P ora bioelementy jak żelazo, wapń i miedź. Do syntezy melaniny potrzebne są równiez aminokwasy takie jak tryptofan, fenyloalanina i tyrozyna. Promieniowanie ultrafioletowe nasila melanogenezę zmniejszając ilość grup sulfhydrylowych, które działają hamująco na melanogenezę.
Przyczyny przebarwień na twarzy
Główną funkcją melanocytów jest wytwarzanie melaniny w warunkach zwiększonego zapotrzebowania na ochronę przed promieniowniem UV, a następnie wstrzymywanie jej produkcji. W ten sposób układ barwikowy reaguje na zmieniające się warunki zewnętrzne i wewnętrzne człowieka. Zdarza się jednak, że ułożenie barwinka na powierzchni skóry jest nierównomierne i może się objawiać występowaniem ciemniejszych plam. Zmiany hiperpigmentacyjne mogą pojawiać się pod wpływem różnych czynników zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych i możemy zaliczyć do nich:
- czynniki genetyczne
- starzenie się skóry
- uraz mechaniczny skóry – skóra uszkodzona ma większą podatność na pojawienie się przebarwień
- zaburzenia hormonalne
- ekspozycja na promieniowanie uv
- choroby: nadczynność tarczycy, cukrzyca, choroby wątroby
- choroby dermatologiczne skóry
- stosowanie leków i ziół światłoczułych
- stosowanie do pielęgnacji skóry preparatów z substancjami złuszczającymi jak alfa i beta hydroksykwasy oraz retinol z jednoczesnym brakiem stosowania fotoprotekcji.
Przebarwienia potrądzikowe
Trądzik pospolity to choroba skóry charakteryzująca się przerostem i nadmierną aktywnością gruczołów łojowych co ma związek z zaburzeniami równowagi hormonalnej w organizmie. Jest to choroba typowa dla osób w wieku dojrzewania, ale może również pojawić się u osób dorosłych. Typowymi wykwitami dla trądziku są zaskórniki otwarte i zamknięte oraz krosty często z wydzieliną ropną. Po zejściu krost na powierzchni skóry pojawiają się przebarwienia, które mają bardzo charakterystyczny wygląd i powstają w wyniku skupienia rozszerzonych naczyń włosowatych. Początkowo mają one kolor różowy lub czerwony, a z czasem, szczególnie pod wpływem działania UV zmieniają barwę na brązową. Przebarwienia potrądzikowe powstają w wyniku uszkodzenia i nadkażenia skóry w czasie wyciskania wykwitów. Aby zapobiegać powstawaniu przebarwień po trądziku należy pamiętać o prawidłowej pielęgnacji skóry trądzikowej. Pielęgnacja ta nie powinna dodatkowo podrażniać zmian trądzikowych i nadmiernie złuszczać skóry. Preparaty do pielęgnacji skóry trądzikowej powinny być dobrane przez doświadczonego kosmetologa i dodatkowo wzbogacone odpowiednią pielęgnacją gabinetową. W przypadku trądziku o ciężkim przebiegu lub w wyniku mechanicznych uszkodzeń mogą pojawić się nie tylko przebarwienia na twarzy ale również blizny, które mogą mieć charakter blizn zanikowych lub przerostowych.
Przebarwienia w ciąży
W czasie ciąży u wielu kobiet pojawiają się przebarwienia na twarzy. Jest to częsty problem kosmetyczny, który nazywamy ostudą (melasma lub chloasma) dotykający ok od 50% do 70% ciężarnych kobiet. Zmian typu ostuda, które występują w ciąży nie poddaje się leczeniu, z reguły znikają one same jakiś czas po porodzie. Jednak należy pamiętać o prawidłowej pielęgnację skóry w trakcie ciąży, żeby powstałe przebarwienia na twarzy się nie zaostrzyły. Powstawanie ostudy związane jest ze zwiększonym wytwarzanie melaniny i jej nierównomiernym rozkładem w naskórku. Ściemnieniu ulega nie tylko skóra na twarzy, ale także otoczki sutkowe czy tzw. linea negra. Przebarwienia powstają częściej u kobiet o ciemnej karnacji, ale mogą też wystąpić u pań, które nie chronią skóry przed słońcem poprzez stosowanie kremów z filtrem przeciwsłonecznym. Ostuda pojawia się najczęściej około 20. tygodnia ciąży. Zmiany maja kolor szarawy, żółtobrunatny lub brązowy i ulokowane są na czole, policzkach, brodzie lub nad górną wargą. Przyczyny przebawienia typu ostuda upatruje się w dwóch czynnikach: hormonach i działaniu promieni słonecznych UVA i UVB. W przypadku hormonów głównie wpływ na powstawanie przebarwień ma podwyższony poziom estrogenów, progesteronu oraz melanotropiny. Za teorią tą przemawia też fakt, iż przebarwienia na twarzy pojawiają się również u kobiet, które stosują antykoncepcję lub hormonalną terapię zastępczą. Dodatkowo na przebarwienia na twarzy wpływają promienie uv, które powodują ich powiększanie i ciemnienie dlatego ochrona przeciwsłoneczna jest niezmiernie ważna w ciągu całego roku.
Jak się pozbyć przebarwień na twarzy
Przebarwienia na twarzy są defektem skórnym wymagającym wielokierunkowego podejścia w terapii. W terapii przebarwień bardzo ważne są odpowiednio dobrane zabiegi gabinetowe jak i pielęgnacja domowa. W gabinecie kosmetycznym i medycyny estetycznej możemy wykonać zabiegi z zakresu peelingów chemicznych, mezoterapii bezigłowej, mikroigłowej i igłowej, laserowe usuwanie przebarwień oraz różnego rodzaju zabiegi pielęgnacyjne na bazie witaminy C i arbutyny, które będą działać rozjaśniająco na skórę. Zabiegi laserowego usuwania przebarwień są uważane za jedne z najskuteczniejszych terapii.
W walce z przebarwieniami bardzo ważna jest odpowiednia ochrona przeciwsłoneczna. Rekomendowane są kremy z filtrem SPF 50+ chroniące przed promieniowaniem UVA i UVB. Należy pamiętać, że promieniowanie uv jest obecne przez cały rok dlatego krem z filtrem powinniśmy stosować o każdej porze roku.
Zabiegi kosmetyczne
Jednym z zabiegów, które można polecić do walki z przebarwieniami jest Mezoterapia. W zależności od rodzaju przebarwień i ich intensywności kosmetolog może polecić wykonanie mezoterapii bezigłowej, mikroigłowej lub igłowej. W zabiegach mezoterapii do walki z przebarwieniami stosuje się odpowiednio dobrane koktajle bogate w składniki o działaniu rozjaśniającym przebarwienia na twarzy. Do najpopularniejszych substancji aktywnych o właściwościach rozjaśniających, które stosuje się do mezoterapii zaliczamy:
- witamina C
- glutation
- arbutyna
- rezorcyna
O ilości zabiegów oraz doborze substancji rozjaśniających decyduje kosmetolog po wcześniejszym przeprowadzeniu dokładnego wywiadu i określeniu rodzaju przebarwień.
Poza mezoterapią w walce z przebarwieniami wykorzystuje się peeling chemiczne, które rozjaśniają przebarwienia na twarzy. Ze względu na to, iż po zastosowaniu peelingu może dojść do złuszczenia naskórka, terapia przy użyciu tego typu produktów wykonuje się w okresie jesiennym lub wczesnej wiosny. Złuszczanie chemiczne to jeden ze skuteczniejszych zabiegów na przebarwienia. Substancje, które mają właściwości złuszczające i właściwości rozjaśniające przebarwienia to:
- kwas kojowy
- kwas azelainowy
- kwas kawowy
- kwas nikotynowy
- kwas glikolowy
Bardzo dobrym rozwiązaniem na przebarwienia na twarzy są terapie laserowe lub IPL. Zabiegi laserowe najczęściej wykonuje się przy użyciu nowoczesnych laserów Nd:Yag Q-Switch pikosekundowych, które rozbijają barwnik, melaninę, na mniejsze cząsteczki, które są usuwane z organizmu. Po zastosowaniu lasera lub IPL na przebarwienie początkowo ulega ono z ciemnieniu po czym zaczyna się łuszczyć i rozjaśniać. Ilość zabiegów uwarunkowana jest stanem wyjściowym skóry, a terapia jest zawsze indywidulanie dostosowywana do klienta. Terapie laserowe na przebarwienia na twarzy wykonujemy w okresie jesiennym lub okresie wczesnej wiosny.
W przypadku skór z tendencją do powstawania przebarwień niezmiernie istotne jest aby w trakcie terapii jak i przez cały rok pamiętać o stosowaniu fotoprotekcji.
Maseczki domowe
Pielęgnacja domowa i odpowiednio dobrane kosmetyki to niezwykle ważny element w terapii przeciw przebarwieniom na twarzy. Zabiegi wykonywane w gabinecie kosmetycznym możemy wspomóc domowymi sposobami na przebarwienia. Rozjaśnianie przebarwień w domu możemy zacząć od przygotowania domowych kosmetyków, których naturalne składniki poprawią wygląd naszej skóry. Najbardziej popularnym domowym kosmetykiem do walki z przebarwieniami będzie stosowanie na skórę świeżo wyciśniętego soku z cytryny dwa razy dziennie. Poza sokiem z cytryny możemy również przygotować maseczkę na bazie sody oczyszczonej oraz maseczkę z ogórka, które będą działały rozjaśniająco na skórę, a ogórek dodatkowo ją nawilży. Domowe sposoby na przebarwienia na twarzy znane są od lat i stosowane były przez nasze mamy i babcie. Pamiętać jednak należy, że w przypadku przebarwień o dużym nasileniu, konieczna jest wizyta w specjalistycznym gabinecie kosmetycznym, gdzie kosmetolog dobierze odpowiednią terapię