Odwiedź nas na Facebook’u!
Czym jest sterylizacja ?
Sterylizacja to proces wyjaławiania przyrządów do pracy. Polega na niszczeniu wszystkich form mikroorganizmów. Proces niszczy wszystkie przetrwalnikowe, zarodnikowe i wegetatywne formy mikroorganizmów. Działanie higienizacyjne opiera się na denaturacji białek, inaktywacji enzymów i uszkadzaniu kwasów nukleinowych. Uzyskany końcowy produkt jest jałowy. Jałowe produkty dają gwarancję wysokiej higieny, braku czynników chorobotwórczych, które można przenieść w gabinecie czy klinice.
Sterylizacje można wykonać fizycznie lub chemicznie.
FIZYCZNE:
Metody wysoko termiczne: para wodna w nadciśnieniu, suche gorące powietrze
Niskotemperaturowe: gazowej tlenkiem etylenu, formaldehydem, sterylizacja plazmowa
Promieniowaniem UV, jonizujące
CHEMICZNE: kwasem nadoctowym, aldehydem glutarowym
Co to jest autoklaw ?
Autoklaw jest urządzeniem przeznaczonym do sterylizacji narzędzi i sprzętów. Urządzenie generujące parę wodną pod ciśnieniem. Gwarantuje, że materiały po sterylizacji są jałowe i gotowe do kolejnego użytku. Mogą się różnić miedzy sobą, programami, pojemnością, posiadaniem drukarki, klasą, typem wsadów czy pompą próżniową. W zależności od miejsca i przeznaczanie sugerujemy się klasą autoklawu, opisane w punkcie w dalszej części artykułu.
Proces sterylizacji w autoklawie
Proces sterylizacji zaczyna się od oczyszczenia narzędzi, urządzeń. Następnie się je pakuje w specjalne rękawy, tak przygotowane rzeczy umieszczamy w komorze autoklawu. Sterylizacja w autoklawie przepływowym wykorzystuje nasycona parę wodną w nadciśnieniu. Zasada działania opiera się na generowaniu pary wodnej , która wypiera z komory sterylizatora powietrze. Stopniowe wypieranie powietrza ułatwia uzyskanie odpowiedniej temperatury.
Para wodna powoduje wzrost ciśnienia, ma bardzo dobre właściwości penetrujące, błyskawicznie niszczy drobnoustroje i nie jest toksyczna dla środowiska, nie powoduje korozji. Jedynym przeciwskazaniem do sterylizacji tą metodą jest wrażliwość materiałów na temperaturę i wilgoć.
Za skuteczność procesu sterylizacji uznaje się całkowite usunięcie powietrza z komory oraz wykorzystanie dobrej jakości wody do wytworzenia pary wodnej.
Sterylizacja przegrzaną parą wodną jest najpopularniejszą metodą. Wykorzystywanie nasyconej pary wodnej pod zwiększanym ciśnieniem umożliwia uzyskanie temperatury powyżej 100*C. Najczęściej stosowana temperatura wynosi 121*C/1 atm przez 15-20 minut lub 134*C/2atm przez 23-7minut. Proces jest przeprowadzany w specjalnej komorze sterylizatora parowego (aktuklawu). Dobrze przeprowadzony proces sterylizacji gwarantuje, że materiał jest jałowy i nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów, czynników chorobotwórczych, biologicznych, wirusów oraz ich form przetrwalnikowych.
Budowa i cechy funkcjonalne autoklawu:
Gabaryty autoklawów są różne, zależne przeważnie od wielkości i pojemności urządzeń. Komory sterylizacyjne mogą się wahać w granicy 12 litrów czy 24 litrów. Obie pojemności mają komorę o tej samej średnicy, różni je ich długość ok. 10cm. Pojemność użyteczna komory cylindrycznej rożni się od całkowitej pojemności cylindra. Przestrzeń użytkowa w cylindrycznych komorach to prostopadłościenne tacki na stelażu.
- Układ sterowania, komora. System załadunku i rozładunku komory, wytwornica pary, pompa próżniowa
- Zautomatyzowany proces zapewniający powtarzalność
- Systemy autodiagnostyki
- Programy testujące
- Archiwizacja parametrów ( na wydruku i nośnikach elektronicznych)
- Pełna kontrola procesu
Autoklaw stomatologiczny, parowy czy autoklaw kosmetyczny? Który wybrać?
Sterylizacja w autoklawie klasy B może mieć różne nazwy, adekwatne do czystości sprzętów. Takie czerpane są od placówek takich jak: stomatologiczne, medyczne, kosmetyczne – główny autoklaw jest klasy B, który zapewnia najwyższą jakość sterylizacji. Bez względu na nazwę, najważniejsza jest klasa autoklawu.
Jaka jest klasyfikacja autoklawów?
Wytyczne Europejskie wyznaczają normy EN 13060 dotyczące małych sterylizatorów parowych oraz autoklawów próżniowych. Zawiera ona opis rozwiązań technicznych, które dają gwarancję najwyższej jakości sterylizacji narzędzi medycznych i bezpieczeństwa pacjenta i klienta. Wszyscy producenci są zobowiązani do sklasyfikowania sterylizatorów pod kątem ładunku i rodzajów cykli. Wyróżniamy 3 klasy autoklawów B, S i N.
Autoklawy klasy B
Najbardziej zaawansowane autoklawy parowe. Co można w nich sterylizować? Można w nich sterylizować wszystkie typy wsadów, stąd nazwa – autoklaw medyczny. Znajdują zastosowania w szpitalach, klinikach, gabinetach stomatologicznych i wszędzie tam gdzie konieczne jest spełnienie wysokich wymagań dotyczących higieny. Przykładowo gabinety kosmetyczne i podologiczne. Ogromną cecha odróżniająca autoklawy klasy B jest obecność frakcjonowanej próżni wstępnej, umożliwia ona całkowite usunięcie powietrza przez sekwencję impulsów próżni i wstrzyknięcie pary. Najbardziej zaawansowana klasa sterylizatorów i najlepsza pod względem skuteczności sterylizacji. Takie autoklawy pomyślnie przechodzą wszystkie inspekcje Sanepidu.
Przykłady autoklawów klasy B medyczne do gabinetów kosmetycznych czy podologicznych:
LAFOMED AUTOKLAW COMPACT LINE LFSS18AC Z DRUKARKĄ 18-L KL.B MEDYCZNA
Autoklawy klasy S
Jest to klasa pośrednia między klasą B, a N. Można w nich sterylizować większość narzędzi, wyjątek stanowią te o budowie kapilarnej. Występuje w nich jednostopniowa próżnia wstępna, która jest mniej skuteczna niż w autoklawach klasy B.
Autoklawy klasy N
Zdeklasowany autoklaw przez europejską normę EN 13060 do roli jednostki pomocniczej. Brak w nich pompy próżniowej, stosuje się je jedynie do wyjaławiania narzędzi litych. Nie nadają się do sterylizacji wsadów porowatych czy wgłębionych.
Jak przygotować narzędzia do sterylizacji?
Narzędzia i przedmioty, które chcemy poddać procesowi sterylizacji w celu jego wyjałowienia muszą być odpowiednio przygotowane. Narzędzia powinny w pierwszej kolejności być oczyszczone z ewentualnych zabrudzeń, lub umieszczone w myjce ultradźwiękowej, która dotrze do trudno dostępnych miejsc takich jak: łyżeczka unny czy końcówki do mikrodermabrazji diamentowej. Po umyciu w myjce należy sprzęt bardzo dobrze osuszyć, żeby nie doszło do korozji. Umieszczamy narzędzia w rękawach do sterylizacji i wkładamy do autoklawu wybierając odpowiedni program. Proces przygotowania jest bardzo prosty, ale bardzo ważny do skutecznej sterylizacji.
