Co to jest kwas hialuronowy usieciowany i jak działa?

Kwas hialuronowy jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych substancji wykorzystywanych w kosmetologii i medycynie estetycznej. Choć przez wiele lat kojarzony był głównie jako składnik nawilżających kremów i preparatów pielęgnacyjnych, obecnie pełni znacznie bardziej zaawansowaną rolę. W szczególności jego forma usieciowana znajduje zastosowanie jako podstawowy składnik wypełniaczy i preparatów stosowanych w modelowaniu tkanek miękkich, poprawie owalu twarzy oraz korekcji oznak starzenia. Czym dokładnie jest kwas hialuronowy usieciowany? Czym się różni od kwasy hialuronowego nieusieciowanego? 

Co to jest kwas hialuronowy usieciowany?

Kwas hialuronowy jest polisacharydem naturalnie występującym w organizmie człowieka. Należy do glikozaminoglikanów i zbudowany jest z powtarzających się jednostek kwasu glukuronowego oraz N-acetyloglukozaminy. Występuje w skórze, tkance łącznej, ciele szklistym oka, mazi stawowej oraz w ścianach naczyń krwionośnych. Jego podstawową funkcją jest wiązanie cząsteczek wody, co zapewnia utrzymanie prawidłowego nawilżenia i sprężystości tkanek. Naturalny kwas hialuronowy ma jednak ograniczoną trwałość. W skórze ulega degradacji enzymatycznej i wolnorodnikowej w ciągu kilkudziesięciu godzin, co sprawia, że jego zastosowanie w zabiegach estetycznych w formie nieusieciowanej pozwala jedynie na krótkotrwały efekt. Aby zwiększyć stabilność tej substancji, opracowano technologię sieciowania.

Usieciowanie kwasu hialuronowego polega na wprowadzeniu między łańcuchy polisacharydowe specjalnych mostków chemicznych, które wiążą poszczególne cząsteczki w trójwymiarową sieć. Najczęściej stosowanym środkiem sieciującym jest 1,4-butanodiol diglicydylowy (BDDE), który reaguje z grupami hydroksylowymi kwasu hialuronowego, tworząc stabilne wiązania. Dzięki temu struktura staje się odporna na szybki rozkład enzymatyczny, a preparat może utrzymywać się w tkankach nawet do 18 miesięcy w zależności od rodzaju zastosowanego produktu i miejsca podania.

Kwas hialuronowy usieciowany ma postać żelu o określonej gęstości i lepkości. Różne stopnie usieciowania oraz różne technologie produkcji pozwalają na uzyskanie preparatów przeznaczonych do rozmaitych zastosowań – od delikatnych wypełniaczy do korekcji drobnych zmarszczek po gęste żele stosowane w zabiegach wolumetrycznych.

Jak działa kwas hialuronowy usieciowany?

Mechanizm działania kwasu hialuronowego usieciowanego można rozpatrywać na kilku płaszczyznach – biomechanicznej, biochemicznej i klinicznej. Po podaniu preparatu do skóry właściwej lub tkanki podskórnej, żelowa struktura kwasu hialuronowego wypełnia przestrzeń, powodując natychmiastowy efekt zwiększenia objętości. Dzięki właściwościom hydrofilowym kwas hialuronowy przyciąga i wiąże wodę, co dodatkowo potęguje efekt uwypuklenia i nawilżenia. Ta zdolność sprawia, że tkanki odzyskują sprężystość, a zmarszczki i bruzdy zostają spłycone.

Kolejnym aspektem jest stymulacja fibroblastów. Obecność kwasu hialuronowego w skórze stanowi sygnał do zwiększonej syntezy kolagenu i elastyny. Sprzyja to poprawie gęstości i jędrności skóry w dłuższej perspektywie czasowej. Choć efekt stymulacyjny nie jest tak wyraźny, jak w przypadku preparatów stricte biostymulujących, stanowi istotny element długofalowego działania.

Proces degradacji kwasu hialuronowego usieciowanego zachodzi stopniowo. Enzymy hialuronidazy i wolne rodniki tlenowe rozkładają żel na mniejsze fragmenty, które są następnie metabolizowane przez organizm. W przeciwieństwie do preparatów nieusieciowanych, rozpad nie następuje gwałtownie, lecz równomiernie, dzięki czemu zapewnia naturalne i stabilne efekty estetyczne. Warto podkreślić, że bezpieczeństwo stosowania kwasu hialuronowego usieciowanego jest wysokie, ponieważ jest to substancja biokompatybilna i biodegradowalna. Ryzyko reakcji alergicznych jest minimalne, gdyż preparaty uzyskiwane są metodami biotechnologicznymi i nie zawierają białek zwierzęcych.

Jakie ma zastosowanie w kosmetologi i medycynie estetycznej? W jakich zabiegach się go wykorzystuje?

Kwas hialuronowy usieciowany stał się podstawą wielu procedur medycyny estetycznej i kosmetologii. Jego zdolność do wypełniania ubytków tkankowych i przywracania objętości sprawia, że jest niezastąpiony w terapii oznak starzenia. Tego rodzaju kwasy kosmetyczne wykorzystywane są w zabiegach redukcji zmarszczek statycznych, które powstają na skutek utraty elastyczności skóry i działania sił grawitacji. Podanie preparatu w okolice bruzd nosowo-wargowych czy zmarszczek marionetkowych pozwala na ich spłycenie i przywrócenie młodszego wyglądu twarzy.

Drugim szerokim obszarem zastosowania jest wolumetria twarzy. Z biegiem lat dochodzi do zaniku tkanki tłuszczowej i zmian w obrębie kości twarzoczaszki, co skutkuje utratą objętości policzków i zapadnięciem się tkanek. Preparaty o dużej gęstości pozwalają na odbudowę utraconych wolumenów, uniesienie policzków i poprawę owalu twarzy. Kwas hialuronowy usieciowany jest również powszechnie stosowany do modelowania ust. Pozwala na ich powiększenie, poprawę konturu oraz korekcję asymetrii. W zależności od rodzaju preparatu możliwe jest uzyskanie efektu subtelnego nawilżenia lub wyraźnego uwydatnienia czerwieni wargowej.

Innym wskazaniem jest korekcja doliny łez – obszaru pod oczami, gdzie z wiekiem pojawiają się cienie i zagłębienia. Delikatne preparaty o niższej gęstości umożliwiają wypełnienie tej okolicy i zredukowanie oznak zmęczenia. Kwas hialuronowy usieciowany wykorzystuje się również w korekcji nosa bez skalpela, w zabiegach poprawy linii żuchwy, brody czy skroni. Dzięki swojej wszechstronności pozwala na kompleksowe modelowanie rysów twarzy bez konieczności przeprowadzania inwazyjnych procedur chirurgicznych.

W kosmetologii preparaty usieciowane stosowane są w bardziej powierzchownych warstwach skóry, przede wszystkim w celu poprawy jakości skóry, spłycenia drobnych zmarszczek i przywrócenia jej jędrności. Choć kosmetolog nie może wykonywać głębokich iniekcji, preparaty dostępne w praktyce kosmetologicznej pozwalają na uzyskanie naturalnej rewitalizacji.

Kwas hialuronowy usieciowany i nieusieciowany – różnice 

Różnice między kwasem hialuronowym usieciowanym i nieusieciowanym wynikają przede wszystkim z odmiennej struktury chemicznej i w konsekwencji – z odmiennych właściwości klinicznych.

Kwas hialuronowy nieusieciowany występuje naturalnie w organizmie. Ma postać płynnego roztworu, szybko ulega degradacji i jest stosowany przede wszystkim w mezoterapii igłowej. Jego główną rolą jest intensywne nawilżenie skóry, poprawa jej elastyczności i stymulacja procesów regeneracyjnych. Efekt działania jest stosunkowo krótki – utrzymuje się przez kilka dni do kilku tygodni, dlatego zabiegi mezoterapii wymagają serii powtórzeń.

Z kolei kwas hialuronowy usieciowany charakteryzuje się żelową konsystencją i wysoką trwałością. Dzięki mostkom chemicznym pomiędzy cząsteczkami jest odporny na szybki rozkład, co pozwala na stosowanie go jako wypełniacza do korekcji ubytków tkankowych. Efekty estetyczne utrzymują się od kilku do kilkunastu miesięcy.

Pod względem wskazań klinicznych kwas hialuronowy nieusieciowany wykorzystywany jest głównie w zabiegach biorewitalizacji i profilaktyki starzenia, natomiast forma usieciowana znajduje zastosowanie w terapii przywracającej objętość, korekcji rysów twarzy i redukcji głębszych zmarszczek. Podsumowując, wybór między kwasem hialuronowym usieciowanym i nieusieciowanym zależy od potrzeb pacjenta i oczekiwanego efektu. W praktyce oba rodzaje preparatów uzupełniają się wzajemnie i stanowią podstawowe narzędzia nowoczesnej medycyny estetycznej.